संविधान

 

संविधान

डॉक्टर श्रीरंजन आवटे poetshriranjan@gmail.com
संविधान भान हे अत्यंत महत्त्वाचे सदर आहे. यातून आम्हाला संविधानाबद्दल खूप सारी माहिती समजली.
मी सुरुवातीपासून हे सदर वाचत आहे. त्यासंबंधी काही विचार आपल्यासमोर:
१. या सदरातून "संविधान' या विषयावरील मूलभूत पण तितकीच मनोरंजक माहिती देत आहात. याबद्दल आपले आभार.
२. त्याचबरोबर हे संविधान अमलात आणण्यासाठी काय उपाययोजना करण्यात आली ह्याचेही विवेचन व्हावे.
३. या संविधानाचे लेखापरीक्षण केले तर काय स्थिती समोर येईल? असे लेखापरीक्षण प्रत्यक्षात करता येईल का? त्या आधारे संविधानात सुधारणा सुचविता येतील का?
४. संविधानात वापरलेले शब्द, संज्ञा, विचार यांचा कोश करण्यात आला आहे का? जेणेकरून माझ्यासारख्या सामान्य माणसाला "संविधान" समजून घेता येईल.
५. सरकारी खात्यात वरिष्ठ पातळीवर संविधानाचा अभ्यास केला जातो काय? संविधानाचा अभ्यास पदव्युत्तर अभ्यासक्रमाचा भाग करता येईल काय?
६. ह्या व अशा अनेक प्रश्नांना सामोरे गेल्याशिवाय आपला देश खऱ्या अर्थाने लोकशाहीवादी गणतंत्र होणार नाही.‌
७. माझ्या शंकेच्या समर्थनार्थ एक मुद्दा: शेवटून दुसऱ्या परिच्छेदात आपण असे लिहिता की "नवव्या अनुसूचीतील कायदे असोत व इतर कायदे असोत कोणताही कायदा हा न्यायालयाच्या चिकित्सेपपलीकडे असू शकत नाही" सध्याच्या संदर्भात याचा अर्थ वक्फ बोर्डाचा कायदा ही न्यायालयात चिकित्सेसाठी येऊ शकतो. हे खरे आहे का? असे नसल्याचा प्रचार करून भारतीयांच्यात फूट पाडण्याचा प्रयत्न होतो आहे. म्हणून हा प्रश्न. असे खोटी माहिती पसरविण्याचे अनेक प्रश्न आहेत. पण ते असो.
तसेच संविधान (भारतीय राज्यघटना) शेवटच्या माणसापर्यंत पोहोचलेली नसल्यामुळे हे घडते आहे.
जयंत करंदीकर पुणे